16-07-2019

Artykuły

Kobiety ekspertki

Jak wspierać ich sukces zawodowy

Agata Wydmańska

W ostatnich latach postęp udziału kobiet w świecie korporacji utknął w martwym punkcie – to jedno z ważniejszych odkryć raportu Women in the Workplace, przeprowadzonego przez McKinseya w Stanach Zjednoczonych w 2018 roku. Organizacje na całym świecie angażują się coraz bardziej w zapewnienie różnorodności w miejscu pracy, a jednak nie przekłada się to na wyniki. Jaki jest zatem dziś status ekspertek i jak można je wspierać w rozwoju ich kariery?

Obecna sytuacja kobiet na rynku pracy

McKinsey przeprowadził swoje badanie na 279 firmach, zatrudniających ponad 13 milionów osób, korzystając dodatkowo z ankiet wypełnionych przez około 64 000 pracowników i serii wywiadów jakościowych. Raport zwraca uwagę na to, jak zróżnicowanie zespołów pod względem płci i pochodzenia etnicznego wpływa pozytywnie na wyniki firm. Dzięki stawianiu na różnorodność przychody mogą zostać zwiększone nawet o 33%, generując wartość dodaną. Zaskakujące jednak jest to, że przepaść w zatrudnieniu kobiet zaczyna się już na poziomie średniego stopnia zarządzania, gdzie odpada pięć razy więcej kobiet niż mężczyzn.

Kilka lat temu przeprowadzono badanie Property Talents na polskim rynku nieruchomości, które potwierdza tę tendencję. Ostatni raport GUS na temat aktywności zawodowej kobiet wskazuje, że w naszym kraju jest ona najniższa od 15 lat. Nadzieję na osiągnięcie równości na rynku pracy daje jedynie dysproporcja wynagrodzeń między płciami w Polsce, będąca obecnie o połowę niższa niż w Europie. Na tym jednak kończą się pozytywne informacje. Pomimo że w naszym kraju 65% osób posiadających wykształcenie wyższe to właśnie kobiety, na samym szczycie znajdziemy niewiele liderek. Z danych Deloitte wynika, iż Polki przewodniczą jedynie 6,3% korporacji, zajmując 15,2% udziału w radach nadzorczych.

Inny raport, Millward Brown, potwierdza, że połowa zarządów firm w Polsce składa się tylko z mężczyzn. Co sprawia, że kobietom nadal trudniej jest się przebić i rozwinąć swoją karierę zawodową? Dwoma największymi motorami napędowymi dla rozwoju kariery kobiet, wg raportu McKinseya, są moment zatrudnienia i awanse. Niestety firmy od samego początku stawiają kobiety w niekorzystnej sytuacji w obu tych dziedzinach. Na pierwszym krytycznym etapie kariery menedżerskiej te dysproporcje pogłębiają się jeszcze bardziej.

Główne bariery rozwoju

Kobiety zwracają często uwagę na podstawowy problem, jakim jest brak wiary we własne siły. Tak naprawdę istnieje wiele czynników, które mogą to poczucie pogłębiać i w konsekwencji przyczyniać się do braku zróżnicowania płci w miejscu pracy. Poza kwestiami takimi jak wsparcie menedżerskie elementami odgrywającymi kluczową rolę w hamowaniu rozwoju karier kobiet są: dyskryminacja oraz molestowanie seksualne. Poczucie wyobcowania, bycia jedyną kobietą w pokoju to problem, na który zwraca uwagę aż jedna na pięć kobiet.

Uczucie to jest bardziej intensywne wraz ze wzrostem znaczenia stanowiska. Codzienna dyskryminacja, nazywana również mikroagresją, przybiera różne formy. Niektóre mogą być subtelne, tak jak wtedy, gdy ktoś błędnie zakłada, że współpracownik jest młodszy niż w rzeczywistości. Inne są bardziej wyraźne, jak np. poniżanie pracownika. Niezależnie od tego, czy celowe, czy niezamierzone, mikroagresje są oznaką braku szacunku. Odzwierciedlają również nierówności, są bowiem skierowane głównie do osób o mniejszej sile, takich jak kobiety, osoby o innej orientacji seksualnej czy pochodzeniu etnicznym. McKinsey wskazuje, że dwie trzecie kobiet doświadcza takich mikroagresji w miejscu pracy, szczególnie w zakresie potwierdzania swoich kompetencji. Inna sprawa, że cechy, które u mężczyzn spotykają się z pozytywnym odbiorem, u kobiet są często piętnowane.

Gdy mamy do czynienia z szefem, mówimy, że jest przekonujący, a gdy z szefową – że jest arogancka. To niestety jeden z wielu przykładów dyskryminacji kobiet. Te negatywne doświadczenia sumują się. Jak sugeruje ich nazwa, mikroagresje wydają się niewielkie, gdy rozpatruje się je pojedynczo. Jednak powtarzane regularnie mogą mieć duży wpływ na postrzeganie swojego miejsca pracy jako mniej uczciwego, zniechęcając do dalszego rozwoju kariery.

Dzięki stawianiu na różnorodność przychody mogą zostać zwiększone nawet o 33%, generując wartość dodaną.

Co dalej?

Dane te powinny zaalarmować firmy i skłonić do działania. Pierwszy krok to podnoszenie świadomości wewnątrz i na zewnątrz organizacji. Komunikacja podkreślająca, że firma wspiera i promuje kobiety, powinna zacząć się od poziomu kadry zarządzającej. To ona jest najlepszym propagatorem różnorodności w firmie, promując tym samym otwartość i kulturę wzajemnego szacunku. Innym działaniem na poziomie organizacji jest inwestycja w szkolenia, raportowanie, audyt, będące narzędziami, które w dość efektywny sposób mogą polepszyć sytuację kobiet i ich poczucie komfortu w korporacjach.

Firmy powinny skupić swoje działania przede wszystkim na zwiększaniu różnorodności zespołów. Wymaga to wyeliminowania wpływu przynależności do płci w zatrudnianiu oraz awansach, szczególnie na wczesnym etapie, gdy kobiety są najczęściej pomijane. Oznacza to podjęcie odważniejszych kroków w celu stworzenia kultury opartej na szacunku i integracji. Ponadto firmy powinny skłonić się do większej elastyczności w kierunku pracowników, dając im możliwości dostosowywania trybu pracy do potrzeb. Jest to w szczególności cenne dla kobiet mających dzieci, które często odczuwają konflikt ról – tych prywatnych i zawodowych.

Jak wynika z raportu „Rodzice w pracy” portalu Pracuj.pl, matki i ojcowie jako najbardziej pożądane benefity zawodowe wymieniają elastyczny czas pracy (36%), prawo do dodatkowego urlopu (31%) czy możliwość pracy zdalnej (30%). Takie rozwiązania niewątpliwie wspierają kobiety, które na co dzień próbują pogodzić karierę z życiem prywatnym.

Dobre praktyki?

Jednym z przykładów działań nakierowanych na wspieranie kobiet jest wdrożony w 2011 roku projekt grupy DHL. Pierwszym krokiem podjętym przez organizację było przeprowadzenie badań na całej grupie w celu zdiagnozowania głównych barier rozwoju kariery kobiet i ich dostępu do stanowisk kierowniczych. Na podstawie ankiety zidentyfikowano cztery obszary działania: kulturę i sposób myślenia, elastyczne warunki pracy, wsparcie kariery zawodowej kobiet i monitorowanie. Po zlokalizowaniu tych obszarów DHL podjął się wdrożenia szeregu różnych projektów promujących ideę różnorodności wewnątrz organizacji. Obecnie w każdym z krajów prowadzone są szkolenia w ramach programu CERTIFIED, mające na celu ustanowienie wspólnej kultury organizacyjnej oraz jednakowych wartości. Wśród praktycznych rozwiązań, jakie wprowadziła Grupa DHL, znajdziemy elastyczny czas pracy, ułatwiający łączenie życia zawodowego z prywatnym. Ponadto w ciągu całego roku firma organizuje konferencje, szkolenia i kursy dla kobiet, mające na celu podnoszenie ich kompetencji, a także promowanie idei zarządzania różnorodnością. Z kolei w czasie obchodzonego co roku Tygodnia Różnorodności pracownicy mają możliwość dzielenia się swoimi doświadczeniami, obserwacjami i promowania rozwiązań wspierających kobiety wewnątrz organizacji.

Istnieje wiele innych inicjatyw, jak chociażby konkurs Sukces Pisany Szminką Bizneswoman Roku, który od 10 lat nagradza sukcesy kobiet w biznesie, nauce i kulturze, nagłaśniając je na skalę ogólnopolską. Wspiera kobiety w ich rozwoju, pomaga pozyskiwać partnerów biznesowych oraz inwestorów. Co więcej, jako pierwszy konkurs tego typu nagradza także mężczyzn promujących politykę różnorodności. Dotychczasowi laureaci w kategorii Male Champion of Change mają na swoim koncie wybitne zasługi w zakresie budowania różnorodności oraz wspierania kobiet. W tym roku główna nagroda w tej kategorii została przyznana Adamowi Parfiniewiczowi, prezesowi Ultimo. Jury doceniło skalę jego działań, konsekwencję w promowaniu tematu Diversity & Inclusion. Adam Parfiniewicz inicjuje dyskusje na temat równego traktowania kobiet oraz działa na rzecz rozłożenia wynagrodzeń proporcjonalnie do kompetencji, w celu zwalczania zjawiska luki płacowej. Grupa Ultimo może pochwalić się wysokim odsetkiem udziału kobiet w kadrze zarządzającej (53%).

Fundacja Sukces Pisany Szminką wraz z Ambasadą Australii podjęły w zeszłym roku kolejne działania w celu wspierania kobiet, zakładając klub Champions of Change. To pierwsza taka organizacja w Polsce, zrzeszająca prezesów dużych firm, działająca na rzecz wspierania kobiet i różnorodności w biznesie. Prezesi zrzeszeni w polskim klubie skupiają się przede wszystkim na współdziałaniu na rzecz wypracowania rozwiązań, które będą uwzględniały polską specyfikę i problemy. Celem przyświecającym inicjatywie jest lepsze wykorzystanie talentów kobiet i mężczyzn, a w konsekwencji większa konkurencyjność firm. To także szansa na przyjmowanie na rynek pracy 4 milionów Polek, które pozostają nieaktywne zawodowo.

Równość przede wszystkim!

Zdecydowana większość firm podkreśla ogromne zaangażowanie w kwestię płci i różnorodności wewnątrz organizacji – jednak wyniki badań wskazują, że teoria często nie przekłada się na praktykę. Kobiety w ciągu ostatnich trzech dekad zdołały zdobyć więcej tytułów uniwersyteckich niż mężczyźni, lecz wciąż nie widać odzwierciedlenia tego wzrostu na rynku pracy.

Zeszłoroczne odkrycia sprawiają, że firmy bardziej niż kiedykolwiek powinny podwoić swoje wysiłki. Raport McKinseya zawiera konkretne, oparte na dowodach zalecenia, które firmy mogą realizować od zaraz, aby wprowadzić zasadnicze zmiany. Jest wiele przykładów odpowiedniego podejścia do wspierania kariery kobiet, które pokazują, że zmiana jest możliwa i stoi tuż za rogiem. Należy tylko podjąć wyzwanie i jako cel ustanowić realne osiągnięcie równości, która będzie naturalnym sprzymierzeńcem kobiet w organizacji i wspomoże je w rozwoju kariery

5 dobrych standardów postępowania, które pomagają w awansie (nie tylko kobietom)

1. Niech Cię widzą, niech Cię słyszą! Rozgłaszanie swoich osiągnięć

Nie wystarczy pracować i odnosić sukcesy. Jeśli nie będziesz o nich mówiła, nikt się o nich nie dowie. Gdzie i kiedy o nich mówić? Zawsze, kiedy masz taką możliwość. Sukces nie przychodzi łatwo i z reguły okupiony jest poświęceniami i ciężką pracą – mów o tym, co sprawiło, że kolejny raz Ci się udało. A może po raz pierwszy osiągnęłaś swój cel? Ludzie lubią słuchać takich historii – często czerpią z nich wiedzę i wykorzystują do swojego własnego rozwoju.

2. Zostawianie śladów swojej działalności na piśmie

Gdy zapisujesz to, co robisz – tworzysz fakty. Przedstawiaj na piśmie swoje propozycje, rób konspekty, pisz podsumowania spotkań i wysyłaj mailem. Publikuj swoje przemyślenia na LinkedIn. Dzielenie się z innymi Twoim spisanym punktem widzenia buduje Twój wizerunek ekspertki. Podziel się swoją wiedzą i doceń innych – pozytywna motywacja może zdziałać cuda. Każdy lubi być chwalony i doceniony za swoją pracę. Naucz się także przyjmować komplementy – z dumą i radością podziękuj, jeśli ktoś Cię pochwali.

3. Publiczne zabieranie głosu

Zabieraj głos na spotkaniach z kierownictwem, na zebraniach i konferencjach. Bierz udział w dyskusjach i przedstawiaj swój punkt widzenia. Pokaż, że masz coś mądrego do powiedzenia! Kiedy ktoś proponuje Ci wystąpienie, zaakceptuj zaproszenie z uśmiechem. W ten sposób będziesz postrzegana jako osoba aktywna i zwrócisz na siebie uwagę innych. Nie bój się wyzwań – najbardziej rozwijamy się wtedy, gdy wychodzimy poza swoją strefę komfortu. Angażuj się w projekty, które wydają się trudne – to sprawia, że nieustannie się uczysz, poszerzasz swoją wiedzę i rozwijasz kompetencje. Ktoś poprosił, żebyś była moderatorem dyskusji w czasie konferencji – a nigdy tego nie robiłaś? Podejmij wyzwanie, przygotuj się skrupulatnie do spotkania, zbierz informacje o osobach, które biorą udział w dyskusji. To ułatwi Ci rozmowę, moderowanie spotkania i zachęcanie osób do wyrażania swojego zdania. A Ty będziesz postrzegana jako ekspertka w danej dziedzinie.

4. Zachowanie optymizmu i zdrowego rozsądku

Uśmiechaj się do siebie i do ludzi! Optymizm pomaga w życiu – nawet jeśli wydaje Ci się, że jesteś w sytuacji bez wyjścia, pozytywne myślenie może zdziałać cuda! Celebruj sukcesy i ciesz się wspólnie z ludźmi, którzy pomogli Ci je osiągnąć. Jeśli zdarzy Ci się porażka, nie koncentruj się na niej – każdy ma czasem gorsze chwile. Wyciągnij wnioski z niepowodzeń, ale nie koncentruj się na przeszłości. Zamiast rozpatrywać „co by było gdyby”, skupiaj się na tym, co w danej sytuacji można zrobić.

5. Budowanie sojuszy z innymi ludźmi

Nikt z nas nie żyje w próżni i chociaż każda kariera to indywidualny przypadek, bardzo często jest również wynikiem pracy zespołowej. Doceniaj ludzi wokół. Mów „dziękuję”. Szukaj sojuszników i mentorów w Twoim otoczeniu. Jeśli możesz, sama zostań mentorką. Szukaj autorytetów i czerp od nich jak najwięcej. Bądź otwarta na krytykę i potraktuj ją jako prezent, dzięki któremu możesz się rozwijać. Bądź miła dla innych, kiedy się wspinasz, bo może będziesz potrzebować pomocy, spadając w dół. Bądź dobra dla ludzi – pamiętaj, że uśmiech działa cuda!

Standardy i Rozwiązania

Identyfikacja

Fundamentem systemu GS1 są uzgodnione zasady międzynarodowej identyfikacji, które doprowadziły do opracowania zbioru unikalnych tzw. globalnych identyfikatorów GS1.

Zobacz aktualne wydanie