Cyfryzacja w ochronie zdrowia

Cyfryzacja - nie taka prosta, jak ją malują

Sektor medyczny zmaga się z wieloma problemami, takimi jak ogromne wydatki związane
z opieką zdrowotną, starzenie się populacji, zwiększona częstotliwość występowania chorób przewlekłych, niezrównoważone koszty opieki czy niedobór wykwalifikowanych zasobów ludzkich. Nowe rozwiązania technologiczne okazują się idealnym narzędziem do zmierzenia się z tego typu problemami, zwiększając wydajność i skuteczność współczesnej medycyny.

Wiele przełomowych osiągnięć naukowych w tej dziedzinie zostało wprowadzonych na wyższy poziom technologiczny, stawiając na takie trendy jak: robotyka, druk 3D, szybsze przetwarzanie danych i niższy koszt przecho­wywania danych na dużą skalę. Możliwości technologii w tym zakresie umożliwiają naukowcom przyjęcie nowych podejść do odkrywania leków lub przeprowadzenie szeroko zakrojonych badań populacji, tak jak to robi brytyjski Biobank. Przykładów jest wiele, jednak sam proces wprowadzania cyfryzacji
w branży medycznej wiąże się z ogromnym wysiłkiem . Presja jest na tyle silna , że odbiorcy coraz częściej oczekują od swoich dostawców usług w postaci elektronicznej.

Dążenie obywateli do cyfrowej opieki zdrowotnej nie zawsze spotyka się z entuzjazmem
w branży. Badania zlecone przez Accenture wykazały, że tylko 37% organizacji związanych
z opieką zdrowotną pozwalało rezerwować lub anulować spotkania online, 21% zapewniało usługę online w celu uzupełnienia recept, a tylko 23% świadczenio­dawców oferowało elektroniczny dostęp do dokumentacji medycznej. Wynika to z fakt u, że poprzednio inwestycje w technologie informatyczne nie były odpowiednio wysokie . Inną barierą okazała się standaryzacja danych czy utrudniony dostęp do nich ze względu na mnogość przepisów dotyczących prywatności i wrażliwość danych. Branża medyczna pomimo wielu trudności stara się w obecnym momencie wykorzystywać w coraz większym stopniu nowe techno logie, aby wdrażać programy prewencyjne przy jednoczesnym obniżeniu kosztów leczenia.

Nowe kierunki rozwoju

Możemy zidentyfikować cztery główne obszary cyfrowe, które będą miały kluczowe znaczenie dla cyfrowej transformacji w ciągu następnej dekady:

Inteligentna opieka poprawi wyniki pacjentów i obniży koszty, dzięki zastosowaniu medycyny precyzyjnej, robotyki czy druku medycznego. Opieka w dowolnym miejscu zwiększy dostępność usług medycznych w samym domu pacjenta. To zaowocuje nową strukturą systemu opieki zdrowotnej, z mniejszym naciskiem na ilość nowych łóżek,
a większym na sam rozwój. Wzmocniona opieka dzięki rozwojowi „żywych usług” umożliwi obywatelom odgrywanie bardziej aktywnej roli w zarządzaniu własnym zdrowiem .

Inteligentne przedsiębiorstwa zdrowotne zapewnią rozwiązania oparte na danych, które pozwolą pracownikom służby zdrowia i ich firmom na maksymalizowanie wydajności, powodując skuteczniejsze monitorowanie zdrowia pacjentów w czasie rzeczywistym. Wysoko połączone komponenty sprzętowe wraz z inteligentnymi czujnikami i urządze­niami pomogą dostawcom zaspokoić potrzeby konsumentów. To oznacza lepsze wyniki przy niższych kosztach, w połączeniu z wygodą i satysfakcjonującym doświadczeniem.

Pojawienie się opieki zdrowotnej ukierunko­wanej na pacjenta pozwoli na położenie większego nacisku na zapobieganie i dostęp do usług medycznych, wykorzystując tym samym narzędzia cyfrowe w celu zwiększenia wydajności (poprzez zmniejszenie zapotrzebo­wania na wyspecjalizowanych pracowników) i obniżenia kosztów.

Od aplikacji mobilnych po blockchain

Nasuwa się pytanie: jakie są więc główne trendy w innowacjach branży medycznej na najbliższe lata? Raport Capgemini skupił się na innowacyjnym podejściu w jednej
z podbranży – ubezpieczeniach. Dlaczego? To właśnie ubezpieczyciele starają się zapobiegać chorobom i zmniejszać koszty leczenia przy jednoczesnym zwiększeniu personalizacji relacji z klientami.

Pierwszy z trendów z raportu mówi o techno­logicznych aliansach na rynku ubezpieczeń . Takie partnerstwa wpływają na lepsze zarządzanie opieką zdrowotną i redukują koszty leczenia. Świetnym przykładem jest Samsung, a także Anthem i American Weil którzy wspólnie pracują nad usługą telemedyczną, świadczoną poprzez mobilną aplikację zdrowotną Samsung. Usługi te nie mogą być jednak zbyt skomplikowane . Klienci oczekują uproszczeń oraz łatwych narzędzi online, które wspomogą ich np. w samo­ dzielnym wyborze produktów, w oparciu o preferencje zdrowotne i kosztowe, tak jak zrobiła to już firma United Healthcare.

Monitorowanie w czasie rzeczywistym jest możliwe dzięki licznym i rozbudowanym urządzeniom typu wearable. United Healthcare zapewnia ubezpieczonym w programie Medicare Advantage dostęp do Dexcom Mobile: systemu ciągłego monitorowania stężenia glukozy, dzięki czujnikom urządzenia noszonego na brzuchu.

Po monitorowaniu kolejnym krokiem jest diagnostyka prognostyczna, która staje się możliwa dzięki postępom w Al, uczeniu maszynowym (ML) i technologii rozpozna­wania obrazów. lnsurTech Lumiata oferuje ubezpieczycielom analizę danych medycznych w celu przewidywania, kiedy ubezpieczeni mogą być narażeni na ryzyko wystąpienia określonych schorzeń. Al wspomaga również pracę operacyjną, przyspieszając obsługę klientów i zwiększając tym samym szybkość i skuteczność. ICICI Lombard wprowadziła aplikację do przetwarzania wniosków ubezpieczonych w oparciu o Al, co skróciło czas ich rozpatrywania do zaledwie minuty.

Ogromna ilość danych, którymi zarządza się w branży medycznej, wymaga jednak bardziej skomplikowanych rozwiązań – stąd pojawiają się także narzędzia raportowania oraz wprowadzenie dostępności danych medycz­nych. Embleema, start-up zdrowotny rozwijający technologię blockchain, uruchomił program PatientTruth, bezpieczny i łatwy dostęp do dokumentacji medycznej, a MintHealth, cyfrowy start-up w sektorze opieki zdrowotnej, opracował system, który umożliwia pacjentom dostęp do danych zawartych
w ich kartach zdrowia poprzez aplikację mobilną.

O krok dalej

Cyfryzacja ma silny wpływ na sektor farmaceutyczny, producentów wyrobów medycznych, jak również szpitale i apteki otwarte. Wyzwaniem placówek medycznych jest zapewnienie strumienia dostaw leków, wyrobów medycznych i innych urządzeń używanych w procesie leczenia pacjentów. W celu zapewnienia odpowiedniego poziomu opieki nad pacjentami oraz ich bezpieczeństwa konieczne jest odpowiednie zarządzanie przepływem produktów ochrony zdrowia.

GS1 Polska wspiera polskich przedstawicieli ochrony zdrowia w zakresie wdrażania standardów GS1 , które dotyczą wszystkich produktów leczniczych dopuszczonych do obrotu w kraju oraz refundowanych wyrobów medycznych. Wprowadzenie oznakowania pozwala na oszczędności finansowe rzędu 2 mln dolarów rocznie. Standard GS1 daje możliwość tworzenia bezpośrednich powiązań pomiędzy fizycznym przepływem towarów
a informacjami, które odnoszą się do tych towarów.

Przykładem wdrożenia takiego systemu jest automatyczna rejestracja wydawania leków pacjentom w Szpitalu Wojewódzkim w Poznaniu. Dzięki GS1 szpital jest w stanie wyeliminować wszelkie błędy wynikające z ręcznego wprowadzania danych do systemu. Takie rozwiązanie przede wszystkim wpływa na poprawę w zakresie bezpieczeństwa pacjenta, a jednocześnie sprawia , że w łatwy sposób zbierane są dane do analizy podanych leków, ilości, dawek i kosztów – wykorzysty­wanej przez lekarzy jako podstawa do opracowania skutecznej farmakoterapii.

W tym przypadku cyfryzacja zapewnia wyjście o krok dalej w celu usprawnienia działania podstawowych mechanizmów w służbie zdrowia. Wprowadzenie rozwiązań cyfryzacji jest
i będzie jednym z najważniejszych czynników przekształcania opieki zdrowotnej w ciągu następnej dekady. Prawie każdy ośrodek globalnego zdrowia znacznie się poprawił w ostatnich dziesięcioleciach. Jednak obecny model świadczenia opieki zdrowotnej jest powoli rozdzierany przez przeciwne siły starzejącego się społeczeństwa i większe ograniczenia wydatków rządowych.

Utrzymanie status quo nie wchodzi w grę. Aby zapewnić ciągłą poprawę stanu zdrowia
na świecie, opieka zdrowotna będzie musiała zostać przekształcona, a technologia cyfrowa odegra tu najważniejszą rolę.

OKIEM EKSPERTA

Ewa Żelechowska, ekspertka pharmamarketingu, strateg w QAH

Cyfryzacja w ochronie zdrowia to pojęcie bardzo wielowymiarowe. Jako socjologa, stratega
i marketera zdecydowanie bardziej niż rozwiązania systemowe interesują mnie te będące
w służbie pacjenta – innowacyjne aplikacje mobilne, platformy online oraz wearables, rewolucjonizujące aktywne zarządzanie własnym zdrowiem i jego profilaktyką.

Na polskim rynku dostępnych jest wiele zaawansowanych systemów analizujących kluczowe dla przewlekłych schorzeń para­metry, np. Vero val – system, którego elementy monitorują zarówno codzienną aktywność, jak i ciśnienie, pracę serca oraz wagę pacjenta, umożliwiając jednocześnie przechowywanie i analizę pomiarów w ramach platformy, do której łatwy dostęp ma sam pacjent, jego opiekunowie oraz zaangażowani lekarze. Inną dostępną innowacją jest system monitorowania glikemii Freestyle Libre – bez igieł, pasków i krwi – wystarczy sensor umieszczony w ramieniu pacjenta, czytnik oraz oprogra­mowanie do monitoringu, do którego również dostęp może mieć lekarz.

Czy te i podobne narzędzia zrewolucjonizo­wały już rynek opieki nad pacjentem? Absolutnie nie. Przeciwnie, stanowią niszę, podczas gdy rzesze pacjentów nadal korzy­stają z urządzeń tradycyjnych. Paradoksalnie to nie niewystarczająca świadomość samych pacjentów o tych rozwiązaniach jest tu barierą. Zdecydowanie widzę dwie inne. Pierwsza to duża rezerwa do aktywnego zastosowania najnowszych technologii wśród samych lekarzy. Oczywiście jest grupa innowatorów, która korzysta z nich aktywnie i bez obaw, natomiast ci, którzy są najbliżej pacjentów, wydają się najbardziej ostrożni w tej kwestii.

Rzecz jasna medycyna jest konserwatywna, bo musi być konserwatywna – nie chcemy pochopnych eksperymentów ze zdrowiem pacjenta. Warto jednak otworzyć się na pozytywne doświadczenia z innych krajów, które obecnie są w zasięgu ręki również polskich pacjentów. Liczę na oddolną rewolucję – konsekwentną budowę świado­mości istnienia cyfrowych możliwości ochrony zdrowia wśród pacjentów, a przede wszystkim u ich opiekunów, którzy mogą być szczególnie zainteresowani benefitami wynikającymi z ich stosowania .