01-07-2021
Artykuły
dr hab. inż. Bogusław Śliwczyński
Sposób kształcenia przyszłych pokoleń logistyków musiał przejść szybką adaptację, podobnie jak inne kierunki studiów. Studia na kierunkach związanych z branżą TSL przyciągają coraz więcej zainteresowanych, również kobiety. O przyszłości edukacji kadr logistycznych rozmawiamy z dr. hab. inż. Bogusławem Śliwczyńskim, prof. Wyższej Szkoły Logistyk.
Dr hab. inż. Bogusław Śliwczyński, prof. WSL: Współpracujemy z wieloma uczelniami i ośrodkami naukowymi i według mojej oceny wszyscy bardzo szybko wdrożyli potrzebne narzędzia: platformy edukacyjne online do prowadzenia zajęć wykładowych i ćwiczeń, wideokonferencje do spotkań seminaryjnych i konsultacji, systemy e-learningowe i cyfrowe materiały edukacyjne, e-tablice czy bazy zadań i testów. Także w naszej uczelni – z racji naturalnego przygotowania do innowacyjnych rozwiązań, współpracy online w globalnych sieciach i zespołach badawczych i współpracy projektowej z przedsiębiorstwami nie mieliśmy problemu, aby tę wiedzę i technologie wykorzystać w dydaktyce. Natomiast musieliśmy w krótkim czasie dopracować zdalne prowadzenie laboratoriów w wirtualnych pokojach dla kilku grup studentów jednocześnie czy organizację wirtualnych i wideo zajęć praktycznych w przedsiębiorstwach. Konieczne było również wdrożenie narzędzi do rozproszonej i zindywidualizowanej pracy ze studentami w różnych aplikacjach i systemach informatycznych dostępnych w chmurze obliczeniowej.
Na podstawie ogólnych szacunków w naszej branży, zarówno w biznesie, jak i w instytucjach administracji publicznej, brakuje łącznie w Polsce ponad 20 tys. logistyków: kierowców, magazynierów, spedytorów międzynarodowych, planistów systemów logistycznych i łańcuchów dostaw, analityków danych systemów operacyjnych, czy też operatorów wózków widłowych. Zauważalne jest coraz większe zapotrzebowanie na specjalistów z kompetencjami w zakresie systemów informatycznych, technologii cyfrowych, automatycznej identyfikacji, inteligentnych systemów oraz automatyzacji i robotyzacji w logistyce.
Logistyków brakuje nie tylko w sektorze TSL, ale również w przemyśle, handlu czy usługach. Od kilku lat można zauważyć rosnący trend zapotrzebowania na kadrę logistyczną i personel z kompetencjami zarządzania operacyjnego w przedsiębiorstwach.
Zainteresowanie logistyką na rynku pracy, a także wśród kandydatów na studia, znacząco wzrosło. Z roku na rok obserwujemy średnio kilkuprocentowy wzrost zainteresowania studiami w WSL. Na naszej uczelni znacząco rozszerzyliśmy „klasyczne” postrzeganie logistyki, aż do pełnego zakresu zarządzania operacyjnego w przedsiębiorstwach i łańcuchach dostaw.
Logistyk jest potrzebny zawsze, co pokazał zwłaszcza ostatni okres pandemii. Świat docenił sprawną i niezawodną organizację działań kryzysowych w sytuacji dynamicznych zmian na rynkach zaopatrzenia i sprzedaży oraz cyfrowe łańcuchy komunikacji i danych, które umożliwiają szybkie wprowadzanie zmian w planowaniu transportu i dostaw, automatyzację operacji i cyfrową identyfikację oraz monitorowanie przepływu i lokalizacji ładunków.
Kształcimy ok. 70% specjalizacji poszukiwanych na rynku: nie tylko logistyków, ale również specjalistów w zakresie produkcji, zakupów i zaopatrzenia, sprzedaży i obsługi klienta, transportu, spedycji, handlu i dystrybucji, controllingu operacyjnego, systemów informatycznych i technologii cyfrowych, zarządzania łańcuchami dostaw czy operacji w portach i terminalach intermodalnych.
Logistyka jest nauką systemową i operacyjną, zatem obok gruntownej wiedzy logistycznej na studiach rozwijane są kompetencje myślenia sieciowego, pracy zespołowej i koordynacji działań, a także systemowego powiązania operacji, analityki dużych zbiorów danych, prognozowania i logiki wnioskowania czy synchronizacji procesów i ich powiązania w łańcuchach dostaw. Praktyczne kwalifikacje kształtujemy, wykorzystując technologie cyfrowe. Uważam, że ten, kto od urodzenia pielęgnuje i rozwija pasję do ciągłego zdobywania nowej wiedzy, umiejętność pracy zespołowej czy myślenia systemowego, będzie dobrym logistykiem.
Myślę, że zauważalna popularność dotyczy ogólnie logistyki w powiązaniu z praktycznym przygotowaniem do zawodu. Zainteresowanie studentów na studiach licencjackich od wielu lat jest dość równomiernie rozłożone na specjalności – logistykę handlu i dystrybucji, transport i spedycję czy logistykę produkcji. Popularne są także studia dualne opłacane przez pracodawców w formule „Studiuj i pracuj”, gdzie studenci w efektywny sposób łączą studiowanie ze zdobywaniem praktycznego doświadczenia w przedsiębiorstwie. Niezmiennie dużym zainteresowaniem cieszą się studia inżynierskie w zakresie procesów logistycznych, a także nowe specjalności inżynierii systemów logistyczno-transportowych, portów i terminali intermodalnych oraz inżynierii systemów informacyjnych i technologii cyfrowych w logistyce.
Na studiach magisterskich dużym uznaniem wśród studentów cieszą się specjalności: menedżer logistyki, projektowanie systemów i procesów logistycznych, zarządzanie przedsiębiorstwem transportowo-spedycyjnym, logistyka przedsiębiorstw oraz menedżer zakupów i sprzedaży.
To panie w minionych latach omijały logistykę, postrzegając ją głównie w obszarze magazynowania i transportu, a przez to jako mało atrakcyjne zajęcie dla kobiet. Dzisiaj logistyka – doceniana z perspektywy kompetencji zarządzania, koordynacji i planowania w wielu obszarach przedsiębiorstwa – przyciąga coraz więcej kobiet do naszej uczelni.
To, co cechuje nasze absolwentki: systematyczność, uporządkowanie, preferowanie wysokiej niezawodności i bezpieczeństwa, jest niezwykle cenne w logistyce każdego biznesu. Ponadto w samorządzie studenckim, czy sekcjach kół naukowych naszej uczelni dominują panie, z czego jesteśmy dumni.
Rola Polski nie powinna ograniczyć się do pełnienia funkcji kraju tranzytowego. Byłoby to „grzechem zaniechania” ze znaczną szkodą dla polskiej gospodarki. Nasz kraj powinien wykorzystać niepowtarzalną szansę i stać się centralnym hubem logistycznym na szlaku Azja-Europa, tak jak w poprzednim stuleciu port morski w Rotterdamie stał się bramą towarową z Ameryki i całego świata do Europy.
Jeżeli w ciągu kilku, może kilkunastu lat tego nie zrobimy, mogą powstać konkurencyjne, alternatywne szlaki omijające Polskę, np. północny przez Kaliningrad, południowy przez Turcję i Rumunię oraz Nowy Jedwabny Szlak Morski.
Wymaga to opracowania strategii, nie tylko transportowej, ale również logistycznej, odnośnie obsługi międzykontynentalnego przepływu towarowego Azja-Europa[1]Azja. To także długofalowe budowanie regionalnych polityk inwestycyjnych i rozwoju logistycznego w całym kraju, tworzenie regulacji gospodarczych i przepisów prawa, rozwiązań współpracy z globalnymi operatorami i przewoźnikami – po rekomendacje budowania strategicznych aliansów transgranicznych.
Logistyka w krajach Beneluksu jest dziś jedną z kluczowych branż gospodarczych, ponieważ port Rotterdam odrobił swoją lekcję już w drugiej połowie poprzedniego stulecia. Jeżeli nie chcemy wpaść w pułapkę skojarzeń „szlaku” i „drogi” tylko z transportem i tranzytem, musimy zrobić podobnie.
Rozwiązania służą usprawnieniu procesów biznesowych. Traceability to zdolność śledzenia przepływu dóbr „od pola do talerza”, order-to-cash to połączenie elektronicznych komunikatów (EDI) z etykietą logistyczną GS1, co pozwala na usprawnienie fizycznych przepływów towarowych i towarzyszących im informacji (od zamówienia do zapłaty). Upstream to użycie standardów GS1 w obszarze zaopatrzenia (producenci surowców, półfabrykatów, komponentów i opakowań).